Κυριακή της Τυρινής σήμερα, και η εκκλησία μας μέσα από την Ευαγγελική περικοπή που αναγνώσθηκε σήμερα, μας προετοιμάζει για την περίοδο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής η οποία ξεκινά από αύριο. Μας υπενθυμίζει ορισμένα σημεία, τα οποία θα μας βοηθήσουν στον πνευματικό μας αγώνα. Τα σημεία αυτά είναι: πρώτον η συγχωρητικότητα, η οποία αποτελεί την προϋπόθεση για την δική μας συγχώρεσή από το θεό, δεύτερον ο σωστός τρόπος με τον οποίο πρέπει να νηστεύουμε και τρίτον η αναζήτηση του αληθινού θησαυρού, στον οποίο πρέπει να αποσκοπούμε και που δεν είναι άλλος από τη βασιλεία του θεού. Αυτά τα σημεία χρειάζεται να τα προσέξουμε ιδιαίτερα έτσι ώστε να αποβεί εποικοδομητικός ο αγώνας ο οποίος θα καταβάλουμε κατά την περίοδο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, ώστε να μπορέσουμε να καταστούμε κοινωνοί του πάθους και της Αναστάσεως του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού.
Ξεκινώντας από το πρώτο σημείο, που είναι η συγχωρητικότητα, βλέπουμε το Χριστό να θέτει τη δική μας συμπεριφορά προς τους συνανθρώπους μας, ως προϋπόθεση για να λάβουμε και εμείς τη συγχώρεση των δικών μας παραπτωμάτων από το θεό. Δεν γίνεται να ζητούμε από τους άλλους να συγχωρέσουν τα σφάλματά μας, ενώ εμείς να φαινόμαστε σκληρόκαρδοι και να μην συγχωρούμε τους άλλους όταν πέσουν σε κάποιο σφάλμα. Εξάλλου, η συγχωρητικότητα αποτελεί ένα θέμα σημαντικό για εμάς τους Χριστιανούς, έτσι ώστα να το ενσωματώσουμε στην προσευχή μας. Η Κυριακή προσευχή, που μας έχει παραδοθεί από τον ίδιο το Χριστό περικλείει αυτή την ανάγκη συγχωρητικότητας στη φράση «και άφες ημίν τα οφειλήματα ημών ως και ημείς αφίεμεν τοις οφειλέταις ημών». Ο Χριστός εδώ μας το λέει ξεκάθαρα ότι αν δεν συγχωρήσουμε τους συνανθρώπους μας για τα δικά τους παραπτώματα, τότε δεν θα συγχωρέσει και ο θεός τα δικά μας παραπτώματα. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να κατανοήσουμε τη σημασία που έχει η συγχωρητικότητα. Όταν δηλαδή βάλουμε τον εαυτό μας στη θέση του άλλου, τότε αντιλαμβανόμαστε πόσο ανάγκη έχουμε την συγχώρεση από τους συνανθρώπους μας.
Δεύτερο σημείο είναι η νηστεία, η οποία για να είναι αποτελεσματική και ωφέλιμη πρέπει να μην είναι υποκριτική, δηλαδή ”προς το θεαθήναι”. Αποτελεί αναμφισβήτητο γεγονός ότι ο θεσμός της νηστείας είναι ένας
καίριος θεσμός για τη ζωή της εκκλησίας. Η νηστεία αποτελεί την πρώτη εντολή που έδωσε ο θεός στους πρωτόπλαστους: «από το δέντρο της γνώσεως του καλού και του κακού ού μη φάγητε» (Γεν.2,17). Ο άνθρωπος κάνοντας κακή χρήση της ελεύθερης βούλησης του προτίμησε την παρακοή με αποτέλεσμα να στερηθεί τον παράδεισο. Στην ιστορία του ανθρώπινου γένους βλέπουμε ότι η νηστεία αποτελεί ένα αρχαιότατο, πανανθρώπινο έθιμο που το συναντάμε σε πολλούς λαούς. Με την πάροδο του χρόνου όμως είχε γίνει μια στείρα τυπολατρία, η οποία είχε ως κέντρο τις διάφορες εξωτερικές εκδηλώσεις, όπως τη μη φροντίδα του εαυτού τους, την ενδυμασία με κουρέλια, το σκύψιμο της κεφαλής κ.ά. Αυτή την τυπολατρία έρχεται ο Χριστός να στηλιτεύσει και να μας δώσει το πραγματικό νόημα της νηστείας που δεν είναι ο τύπος. Όταν νηστεύει ο άνθρωπος πρέπει να προσπαθεί να μην φαίνεται στους ανθρώπους, αλλά να συνδέει την νηστεία με την συγχωρητικότητα και την αγάπη προς το συνάνθρωπο και να γίνεται αντιληπτός μόνο από το θεό. Η πραγματική νηστεία έρχεται ως βοηθητικό μέσο στην καταπολέμηση των διάφορων παθών και αμαρτίας. Ο Μέγας Βασίλειος σημειώνει: « Η νηστεία επομένως, καθίσταται ως μέσο απαραίτητο για την καταπολέμηση των διάφορων παθών μας και κατ’ ουδένα λόγο ως μέσο αυτοπροβολής και διαφήμισης και προπάντων κατάκρισης του πλησίων μας».
Φτάνοντας στο τρίτο σημείο της σημερινής περικοπής ο Χριστός κάνει λόγο για την αναζήτηση του αληθινού θησαυρού. Προτρέπετέ από το Χριστό, ο άνθρωπος να μη προσκολληθεί στην απόκτηση υλικών αγαθών που αφανίζονται με την πάροδο του χρόνου και κλέβονται από τους κλέφτες, αλλά να αναζητήσει τον πραγματικό θησαυρό που είναι η απόκτηση της βασιλείας του θεού. Αυτός ο θησαυρός είναι που χαρίζει την πραγματική χαρά και ικανοποίηση και πλουτίζει ουσιαστικά τον άνθρωπο. Αυτό το θησαυρό δεν μπορεί κανείς να μας τον κλέψει αλλά ούτε και αφανίζεται.
Αδελφοί μου, έχοντας υπ’ υπόψιν μας τα τρία αυτά μηνύματα καλούμαστε να τα αξιοποιήσουμε όσο το δυνατό περισσότερο, ιδιαίτερα κατά την περίοδο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής που ξεκινά από αύριο. Μόνο έτσι θα καταφέρουμε να είναι καρποφόρος ο πνευματικός μας αγώνος που θα δώσουμε με την περίοδο αυτή, και δεν θα εξαντληθεί μόνο στον τύπο και στην αυτοπροβολή μας. Αμήν.